Futbolumuzun borç batağında olduğu herkesin malumu.
Hele bir de Dövizdeki ani artış nedeni ile yabancı futbolcularla yapılan anlaşmalar nedeni ile de rakamsal bağlamdaki ödemelerin 3’e katlaması nedeni ile durum ortada.
KAPIDAKİ TEHLİKE…
Bunun en büyük sancılarından birisini çeken Kayserispor’da gelinen noktayı herkes sanırım daha iyi biliyor. Şimdilik birkaç süspansiyon tedbir ile birkaç oyuncu başta Thiam olmak üzere sorunlar çözülmüş gibi görünse de 1.5 Milyon Avro’luk acil dilim yetişmezse Ara Transfer döneminde takım boşalabilir…
Yani bırakın takımın şu anda 5 Milyon Avro bulup Transfer Tahtasını açtırmak bir yana para bulamazsa elindeki mevcut oyuncularına ödeme yapılamadığı için bir çok oyuncunun sözleşmeleri gereği boşta kalmaları bile olası.
Ancak bu arada Anadolu kulüplerinin bir çok gelir kalemi düşse de Dört Büyüklerin 14 haftalık toplam yayın geliri yaklaşık 400 milyon lirayı bulmuş durumda.
Kulüplerin; stat hasılatı, mağazacılık, fan token, UEFA, reklam ve sponsorluk gibi yayın gelirinden daha fazla gelir kalemleri mevcut.
YAYIN GELİRLERİ NASIL DAĞITILIYOR?
Yayın geliri paylaşımı nasıl yapılıyor?
Aslında en önemli soru bu.
Biliyorsunuz bu konu Yılan Hikayesi’ne dönmüştü.
Sadettin Saran süreci, TRT’nin devreye girmesi falan filan uzun hikaye.
Geride kalan süreçte bu konu ile ilgili çok sayıda yazım var bu sütunlarda.
Ligin yayın hakkı için sezon başında yapılan ihalede en yüksek teklif, 2 milyar 105 milyon lirayla mevcut yayıncı kuruluştan gelmişti. İlk etapta bu teklif beğenilmeyip ihale iptal edilse de yapılan görüşmeler neticesinde taraflar arasında 2 milyar 200 milyon lirada mutabakat sağlandı.
Federasyon ve alt ligler için ayrılan pay çıktıktan sonra Süper Lig takımlarına 1 milyar 716 milyon lira dağıtılacak. Böylece kulüpler, lige katılım bedeli olarak 33 milyon 416'şar bin lira alırken, her galibiyette 2 milyon 300 bin lira, beraberlikte de 1 milyon 150 bin lira kazanıyor.
Geçmişte şampiyonluk yaşayan kulüpler, kazandıkları her şampiyonluk için 2 milyon 860 bin lirayı kasasına koyacak.
Sezonu şampiyon tamamlayan takımın şampiyonluk ödülü ise 33 milyon 200 bin lira.
Dört büyüklerde yayın gelirinin toplam gelire oranı yüzde 13 ila 18 seviyesinde.
Yani diğer takımlara ortalama yüzde 82’lik bir dilim kalıyor.
BU SORU DA ÇOK ÖNEMLİ…
Türk futbolunun uçurumun ucuna gelmesi ile ilgili bir başka önemli soru da şu aslında:
Yayın geliri mi az, kulüplerin harcaması mı fazla?
Bu konuda verilebilecek en mantıklı cevap şu aslında: Yaklaşık 5 milyar liralık gelire ulaşan dört büyükler, gider kalemlerinde tasarruf etmek yerine bünyelerindeki yüksek ücretli futbolculara yenilerini ilave ediyor.
Hali ile de borç sarmalına eklenen yeni rakamlar nedeni ile Kartopunun Çığ olmasını engellemek zorlaşıyor.
Bir de buna kulüplerin kötü yönetildiği gerçeği eklenirse.
Zira kulüplerin borç batağında yüzmesine gıkı çıkmayan birçok yöneticinin kendi şirketlerindeki karlar ve yaptıkları yatırımlara baktığımızda çelişkiyi daha net bir şekilde görebilmemiz olası.
İŞTE SİZE TÜRK FUTBOLU GFERÇEĞİ…
Kulüplerin geride kalan sezon diğer kalemler hariç salt futbolcu, teknik adam ve menajerlere ödediği ücretler şöyle: Fenerbahçe: 885 milyon lira (50 milyon avro), Galatasaray: 788 milyon lira (45 milyon avro), Beşiktaş: 973 milyon lira (55 milyon avro), Trabzonspor 617 milyon lira (35 milyon avro) Toplam: 3 milyar 263 milyon (185 milyon avro)
Böylece dört büyüklerin elde ettiği toplam gelirin yüzde 68,2'si sadece futbolcu, antrenör ve menajerlere gitmiş durumda.
Zarara bakar mısınız?
Bu giderin yanına diğer gider kalemleri de eklendiğinde, kulüpler geçen sezonu toplamda 3,16 milyar lira (180 milyon avro) zararla kapattı.
BU KADAR TRANSFERE GEREK VAR MI?
Dört büyükler 1,5 sezonda 108 futbolcu transfer ederek bir başka savurganlık örneği sergilemiş durumdalar.
Mesela çok uzağa gitmeden bir Başarı Hikayesi, Kayserispor gerçeğine bakın.
Türkiye Futbol Federasyonunun kulüpler için uygulanan harcama limitlerinde yüzde 40'lık sapmaya izin vermesi de deyim yerindeyse yöneticilerin iştahını daha da kabarttı ve 1,5 sezonda transfer edilen oyuncu sayısı 108'e ulaştı.
Görülüyor ki; Kulüp yöneticileri uğradıkları zarara karşın sürekli yayın gelirinin azlığından şikayet edip, ekonomik sıkıntılardan dert yansa da futbolcu transferinden imtina etmiyorlar.
Kulüplerin paralarını babalarının malı gibi har vurup harman savuruyorlar.
Fenerbahçe geçen sezonu 835 milyon lira (47,4 milyon avro) zararla kapatırken, bu sezon başında yeni teknik direktörün yanı sıra 14 futbolcuyu kadrosuna katarken, Galatasaray 759 milyon liralık (43 milyon avro) zarara karşın yeni sezona yeni antrenör ve 14 yeni futbolcuyla girdi. Geçen sezon 1 milyar 25 milyon lirayla (58 milyon avro) ligin en fazla zarar eden kulübü Beşiktaş, bu sezon 13 futbolcu transfer ederken ligin 11. haftasında teknik direktörünü de değiştirdi.
GELİRLERE DAİR…
Süper Lig'de 14 hafta sonunda dört büyüklerin yayın gelirindeki toplam kazancı 399,5 milyon lirayı bulurken, Bay olarak ligin 15. Haftasını bekleyen Kayserispor dışında bir çok kulüp 13'er maç oynadı.
Geçmiş yıllarda 19 şampiyonluğu bulunan ve bu alanda Galatasaray'ın gerisinde kalan Fenerbahçe, ligde bu sezon 2 puan farkla zirvede yer alsa da yayın geliri paylaşımında ikinci sırada kaldı.
Sarı-lacivertliler, lige katılım payının yanı sıra geçmiş şampiyonluklardan 54 milyon 340 bin lira ve lig performansından 23 milyon lira olmak üzere toplamda 110 milyon 756 bin liralık kazanca ulaştı.
13 Maç yapan Dört Büyükler arasında ise en fazla geliri 118 milyon 186 bin lirayla Galatasaray elde etti. Sarı-kırmızlılar lige katılım bedeli olarak 33 milyon 416 bin lira, geride kalan yıllardaki 22 şampiyonluk sayesinde 62 milyon 920 bin lira ve ligdeki performansıyla 21 milyon 850 bin lirayı kasasına koydu.
BEŞİKTAŞ’IN DURUMU
Süper Lig'de 16 şampiyonluğu bulunan Lige Valerian İsmail ile başlayan ve daha sonra rotayı Şenol Güneş’e yönelten Kara Kartal bu kalemden 45 milyon 760 bin lira, ligdeki performansından da 18 milyon 400 bin lira kazanım sağladı.
Siyah-beyazlılar, lige katılım payıyla birlikte toplamda 97 milyon 576 bin lirayı hanesine yazdırdı.
SON ŞAMPİYON MU?
Son şampiyon Trabzonspor ise şampiyonlar payından 20 milyon 20 bin lira ve lig performansından 19 milyon 550 bin lira kazandı.
Lige katılım payıyla birlikte bordo-mavililerin kasasına 72 milyon 986 bin lira girdi.
Şampiyon Trabzonspor 538 milyon lira (30 milyon avro) zarara uğrarken, bu sezona 13 yeni oyuncu transfer ederek başladı.
DÖRT BÜYÜKLERİN GELİRİ…
Süper Lig'de geçen sezon dört büyüklerin yayın geliri, elde ettikleri toplam gelirin yüzde 13 ila 18'ini oluşturdu. Fenerbahçe'de yayın geliri, toplam gelirin yüzde 14'üne tekabül ederken, bu oran Galatasaray ve Beşiktaş'ta yüzde 13,4, Trabzonspor'da ise yüzde 18'di.
Geçen sezon dört büyüklerin toplam geliri ve bunun güncel kurdan (31 Mayıs 2022) karşılığı şöyle: Fenerbahçe: 1,465 milyar lira (83 milyon avro) Galatasaray: 1,235 milyar lira (70 milyon avro) Beşiktaş: 1,151 milyar lira (65 milyon avro) Trabzonspor: 930 milyon lira (53 milyon avro) Toplam: 4 milyar 781 milyon lira (271 milyon avro)
Geçen sezon Fenerbahçe 10, Beşiktaş 11, Galatasaray 15, Trabzonspor ise 18 futbolcu transfer etti.
YİNE SAÇIP SAVURACAKLAR…
Bilindiği gibi futbolumuzda Ara transfer dönemi 12 Ocak 2023’te başlayacak
Dünya Kupası sebebiyle 1,5 ay ara verilen ligde, transfer dedikoduları daha şimdiden ayyuka çıkmış durumda.
Kayserispor için bile ilk etapta 1.5 Milyon Avro ve ardından da bu rakamın 5 Milyon Avro’ya tamamlanarak Transfer Tahtasının açılması ve başta Onur Bulut olmak üzere birkaç oyuncunun satılacağı dahi konuşuluyor.
Son 1,5 sezonda 31 futbolcu alan Trabzonspor'un, 29 oyuncuyu kadrosuna katan Galatasaray'ın, 24'er futbolcuyu renklerine bağlayan Fenerbahçe ve Beşiktaş'ın ara transfer döneminde ne tür kumar oynayacakları büyük bir merak konusu.
Eğer konu sadece Türkiye’de şampiyon olmak ise durum ortada.
Nasıl olsa bu dört kulüpten birisi bunu başaracaktır.
Ancak Türk futbolunun battığı gün gibi ortada.
Ve… Güneş Balçıkla sıvanmıyor…
Mustafa Cengiz
ÜÇ TAKIM… ÜÇ KONGRE…ÜÇ KUPA VE BOLCA LİG MÜSABAKASI…
Ali Rıza Navruz
LAYNA
Faruk Ergan
KONUŞMAK MI, SUSMAK MI?
Mustafa Cengiz CENK MEYDANI
HERŞEYİN BAŞI EĞİTİM!...
İbrahim Pekbay
BABACAN ALİ…
Ahmet Sıvacı
UĞUR MUMCUYU ANLAMAK…
M. Kemal Atik
Kaygı Çağında Yaşıyoruz
Ömer Faruk Kotay
NARİN ÇİÇEĞİN ARDINDAN
Osman Karakebeli
NE VAR BU EYLÜL'LERDE
Mustafa Göçer
BUGÜN ÇOK MUTLU OLDUM
