İslam âlemini yönettiği dönemde Halife Hz. Ömer’in, devlet malına zarar vermediği, koruduğu, özel işlerinde kullanmadığı, israftan ve gösterişten ve Adalet üzerine yönettiği, herkesçe kabul edilen bir gerçektir.
Hz. Ömer, adalet üzere yönetim konusunda şöyle demiştir: “Adalet, Mülkün temeldir.”
Burada “Mülk” olarak anlatılmak istenen, ‘Devlet’tir. Yani bir ülkede adalet yoksa devlet de yoktur demektir.
Aynı konuda Konfüçyüs, yöneticilerin nasıl olmaları gerektiği hususunda yöneticilerin dürüst ve adil olmalarını, halka eziyet etmemeleri gerektiğini savunur.
XXX
Kutadgu Bilig’e göre ise…
“Bey iyi olursa halkı ona itaat eder…”
“Hükümdar bilgili, akıllı, halka davranışı iyi, cömert, tokgözlü ve gönlü zengin olmalıdır.”
“Hükümdar, akıllı olmalı ve bilgiye değer vermelidir.”
“Bey çok akıllı olmalı, aklın kıymetini bilmelidir. Bilgili insanın düşmanı çok olur.”
“İnsan her işe başlarken, bilgi ile başlar; akıl ile sona erdirir.”
“Bey halkı bilgi ile elinde tutar; bilgisi olmazsa akıl işe yaramaz.”
(Alıntı kaynağı: OKAY, Bülent, TÜRKİYE/ТУРЦИЯ)
XXX
Ayrıca “Adalet” ve “Adaletli davranmak” üzerine o kadar çok özlü söz var ki, bazılarını vermek isterim…
Her hak sahibine hakkını ver. (Hadis-i şerif)
Adalet kâinatın ruhudur. (Ömer Hayyam)
İyi olmak kolaydır, zor olan adil olmaktır. (V.Hugo)
Adaletin olmadığı yerde ahlak da yoktur. ( Montaigne)
Bir saat adaletle hükmetmek, bir sene ibadet etmekten daha hayırlıdır. (Hz. Muhammed)
Bir günlük adalet altmış yıllık ibadetten faziletlidir. (Hz. Muhammed)
XXX
Kuranda ise adaletli davranmak konusundaki ayetleri dikkate almaz mısınız?
İşte tek bir ayet, yeter de artar bile…
Nisa Suresi, 135. Ayet: “Ey iman edenler, kendiniz, anne-babanız ve yakınlarınız aleyhine bile olsa, Allah için şahitler olarak adaleti ayakta tutun.
(Onlar) ister zengin olsun, ister fakir olsun; çünkü Allah onlara daha yakındır. Öyleyse adaletten dönüp heva (tutkuları)nıza uymayın.”
XXX
Demek oluyor ki…
Önce yöneten “Adil” olacak sonra da yönetilen “Adil davranmayı” öğrenecek ve bilecek.
Aksi halde ne huzur olur ve daha da tehlikelisi ne de devletten söz edilebilir.
Dikkat ettiniz ise eğer, duruşma salonlarında, hâkim kürsünün arkasında da “Adalet mülkün temelidir” diye yazar ki, hak arayan hakkını alabileceğini bilsin, Hak dağıtan da mülkün nasıl oluşacağından haberi olsun…
XXX
Son olarak merak ettiğim bir konuyu, size de sormak istiyorum…
Bildiğiniz şeriatla yönetilen hangi ülkede ADALET var?
Benim bildiklerim ve içinde bir süre de olsa yaşadıklarımda yok da…
Ya da hangi faşist yönetimlerde var?
Hiç görmedim de…